منبع:خودم،آرشیو

نخل کرمانی(Kermani) : خرمای نارس قرمز و رسیده ان سیاه رنگ است .

خارک = خرک (Kharak) : شهد و رطوبت کرمانی را ندارد . رنگ آن آمیزه ای از قهوه ای و قرمز است .

خَدِشکن(Khadeshkan) :  بهترین خرمای خور ، رنگ خرمای نارس آن و رسیده آن زرد است ، با عطر و طعمی خوش .

 قسب(Qasb) : خرمای نارس آن زرد رنگ و رسیده آن زرد متمایل به قهوه ای است .

کِلوپِژن = کلوخ بشن(Kelupejen) : خرمای رسیده آن آمیزه ای از سبز ، زرد ، قرمز و نارنجی است .

سهشکن(Seheshken) : خرمای نارس آن نارنجی رنگ با خال های ریز قهوه ای است .

(تِمبان - خوش چرگ - زرگمبا - خوش کلوخ - خشکو - رُسی - لُپن )

خرمای گرد و پر گوشت (آسه گِن - پشک کربلا - پنجه عروس - پشک سهشکن - خرمای سبز - خدشکنو - زارش )

انواع نخل غیر اصیل (به لحاظ زودرسی یا دیررسی) تحت عنوان کلی زارش (Zarash) :

رُووش(Rowresh) : درخت پیش رس .

آروش(Arovesh) : خرمای دیر رس .

نمایی از نخلستان خورسابق:خودم

مطلب:کتاب بر ساحل کویر نمک

برومند باد آن همایون درخت            که در سایه او توان برد رخت

نخل را از چهار هزار سال پیش از میلاد حضرت مسیح ، در ایران ، بین النهرین ، شمال آفریقا و حوزه دریای مدیترانه می شناختند و آن را ارج می نهادند . بر روی مهر استوانه ای داریوش پادشاه هخامنشی نقش دو نخل بارور دیده می شود . و از این مهمتر خرما در قرآن مجید جایگاهی ارجمند دارد و در دهها آیه از آیات قرآن مجید خداوند از نخل سخن فرموده است . نخل بین 39 و 29 درجه عرض جغرافیایی می روید و در بالای مدار 39 درجه به خوبی رشد نمی کند . مُگ ( نخل ) درختی است دو پایه و گل های نر و ماده هریک به صورت منفرد بر روی یک درخت قرار دارد و یک درخت نر برای گرده افشانی 20 درخت ماده کفایت می کند مُگ(Mog) به سرمای سخت حساسیت دارد و سرمای ده درجه زیر صفر را تحمل نمی کند و از پای در می آید .

کشت خرما :

تکثیر هر مُگ به دو روش انجام می شود : ا ) کشت هسته 2) استفاده از پاجوش

از کشت هسته اغلب محصول خوبی به عمل نمی آید و تعدا زیادی از آنها درخت نر می شود . ولی استفاده از پا جوش درخت ، باروری صد درصد است . زمان کشت پا جوش بستگی به درجه حرارت هوا و منطقه دارد . فصل بهار مناسب ترین فصل برای این کار است . نخل در خاک رس بهتر رشد می کند . بهترین هنگام برای کاشت هسته اواخر تابستان و اوایل پاییز است .

گرده افشانی :

برای گرده افشانی بهترپس از باز شدن غلاف خرما و نمایان شدن شکوفه ها ، چند شکوفه گل نر را در شکوفه های گل ماده می گذارند. یا اینگه گرده های گل نر را جمع آوری و در کیسه ای می ریزند و با تکان دادن آن بر روی شکوفه های ماده گرده افشانی را انجام می دهند . فصل گرده افشانی در خور از اواسط اسفند ماه تا اواخر فروردین و اواسط اردیبهشت صورت می گیرد .

باروری نخل :

به بار نشستن نخل به نژاد و نوع آن بستگی دارد . از زمان کشت پاجوش تا زمان بهره برداری 8 تا 10 سال وقت لازم است . ولی نژادی به نام  خِدشکن در خور وجود دارد که در سال اول یا دوم بارور می شود . مقدار آب لازم در یک سال بین 15 تا 20 هزار متر مکعب برای هر هکتار است .

نخل و اندام های ان :

هر یک از اندام های نخل در واژگان خوری نامی دارد :

1) مُگ : نخل .

2) دَمید(Damid) : پاجوش نخل.

3) دمید نشاندن : غرس پاجوش.

 بقیه در ادامه مطلب

منبع:کتاب بر ساحل کویر نمک

عکس:آرشیو خودم

1.   چشمه بازیاب : در چند کیلومتری جنوب خور ، منطقه بازیاب در دامنه کوهی بلند قرار گرفته است که در آن چشمه آبی بسیار گوارا قرار دارد. آب این چشمه در میان منطقه کویری خود از شگفتیهاست؛ بر دیواره مسیل ژرف به بازیاب چند درگاه مانند تا چند سال پیش بر جای بود . دره بازیاب خود شامل چند مزرعه چون آب چانو ، شرف الدین ، پاپاشی وغیره است .

2.   چشمه کلاته نقی : در فاصله بین خور به عروسان کوره گز بر بالای کوهی قرار دارد و آب آن شیرین است.

3.   چشمه آیرکان : آیر در گویش خوری به معنای آتش است و کان یعنی معدن و آیرکان یعنی معدن آتش .وجه تسمیه آن بدرستی معلوم نیست این چسمه اگر چه از دل کویر می جوشد آبی نسبتاً شیرین دارد و زمانی بارانداز کاروانیان بوده است.

4.   چشمه لندی : در اطراف عروسان کوره گز است . آبش شیرین است چون سنگ بزرگی در کنار چشمه است و خوری ها به سنگ بزرگ لند می گویند به چشمه لندی معروف است

5.   چشمه رسک : در جنوب غربی عروسان

6.   چشمه جصّه گران : در کوه های شرق عروسان با نخیلاتی چند از متصرفات یغما جندقی و سند معتبر آن در دست است .

7.   چشمه حمزه ئو : در مصب شوراب فرخی

8.   چشمه تلخ : در یک فرسخی شمال خور

عکس :کلاته نقی از وبلاگ بزرگترین پایگاه حمایت ازحیات وحش وطبیعت

مطلب:کتاب چشمه های ایران

بقیه عکس ها و مطالب در ادامه مطلب

دریاچه نمک خور واقع در موقعیت جغرافیایی 15/55 درجه  تا 15/56 درجه شرقی و 30/33 تا 30/34 درجه شمالی بزرگترین دریاچه فصلی  نمک جهان (پلایا) می باشد . این دریاچه در قسمت مرکزی تا جنوبی کویر مرکزی ایران گسترش دارد . ارتفاع این دریاچه از سطح آبهای آزاد به طور متوسط 707 متر می باشد و جزو کم ارتفاعترین نقاط در فلات ایران محسوب می شود . عمق نمک در این دریاچه بر خلاف سایر دریاچه های نمک مشابه در فلات مرکزی ایران بسیار نازک بوده که از 5 سانتیمتر تا 10 متر متغیر است . علت این تفاوت حرکت دائمی سفره های آبهای شور زیرزمینی و لجن های سیاه لایه های زیرین می باشد که از شکل گیری و تراکم پلتفرمهای نمکی جلوگیری میکند (کتاب کویرهای ایران). زمینهای اطراف این دریاچه در مناطق غربی , شرقی و شمالی بشدت باتلاقی با درصد چسبندگی زیاد و در مناطق جنوبی به صورت زمینهای پف کرده می باشد .

در زمانهای گذشته جاده  عروسان به حلوان از این دریاچه می گذشته که سون هدین کویرنورد بزرگ سویدی نیز در کتاب کویرهای ایران به آن اشاره کرده است ولی به دلیل اشاره بومی های منطقه به خطرناک بودن مسیر , از عبور  صرفنظر می کند .

اگرپای حرف های بزرگان و سالخوردگان خوری بنشینید کم پیش می آید که اسمی از ایشان نبرند.

اری ایشان اقای فاطمی منبر دار قدیم خور می باشند.تاریخ وفات ایشان ۲۲ مرداد می باشد.بد نیست به بهانه ی وفاتشان پستی در مورد شخصیت قدیم و مهم خور اختصاص بدهیم

مرحوم فاطمی مردی بزرگ ،سیدی والامقام و صاحب فضایل و کرامات مرحوم آیت الله العظمی سید علی اکبر موسوی(معروف به میرزا علی اکبر بزرگ) و مادری پاکدامن و حافظ کل قرآن مرحوم سکینه ملا قاسم(سپهری)در تاریخ ۱۳۲۰ هجری قمری مطابق با ۱۲۸۰ هجری شمسی در روستای دور افتاده ای از بخش خورو بیابانک به نام روستای بیاضه محل شهادت امامزاده حضرت ابا محمد ابراهیم ابن عبدالله بن موسی الکاظم به دنیا آمد

منبرهایشان که جز آخرین عالم در مجلس روضه خوانی چه در مسجد و چه در حسینیه خور بود شبیه به حوزه درس بود به صورتی که به طور مرتب هر روز بخشی از معارف اسلام را تحلیل و تشریع می نمود و احکام فقهی و تفسیر علوم قرآنی حدیث و تاریخ اسلام را به صورت خیلی واضح و ساده برای مردم که اغلب و اگثرا بی سواد بودند بیان می نمود و با حافظه قوی که مردم این روستای حاشیه کویر داشتند مسائل اسلام را گوش داده و به خوبی فرا می گرفتند که الان بعد از 30 سال و اندی اکثرا مسائل دینی خود را می دانند و آگاهی کامل دارند و هم به خوبی عمل می کنند .

برگرفته از:کتاب سرچشمه زندگانی.سروده:سید کرامت حسین موسوی.چاپ اول:تابستان ۱۳۸۶

مرتضی هنری متولد خور بیابانک در کویر مرکزی ایران در سال 1328 ، پرفسور اکولوژی انسانی است و بیش از سی و پنج سال سابقه پژوهش و آموزش و مدیریت دانشگاههی در دانشگاهها و سازمانهای پژوهشی ایران و جهان دارد.

وی در دانشگاه نیوکاسل و وسترن سیدنی استرالیا استاد، معاون پژوهشی مجتمع علوم بهداشتی و مدیر مرکز تحقیقات اکولوژی انسانی و بهداشت، و در دانشگاههای لندن شمالی و واریک در انگلیس استاد مدعو بوده و در دانشگاههای ایران نیز تدریس کرده است .

مرتضی هنری در دانشگاه تهران و دانشگاه ادینبورگ اسکاتلند درس خوانده و نخستین دانشجویی بوده  که در رشته اکولوژی انسانی از دانشگاه ادینبورگ دکترا گرفته است .

دکتر هنری عضو هیات مدیره شورای جهانی اکولوژی انسانی در لندن ، عضو افتخاری شورای بین المللی مردم شناسی در ورشو و عضو دائمی سازمان بین المللی اکولوژی انسانی در وین است .

وی در سال 1992 به پاس کمک های برجسته به پیشرفت صلح و پژوهش در جهان به دریافت نشان عالی علمی شورای فلسفه در شرق نائل آمد. دکتر هنری مشاور برنامه ریزی کنفرانس زنان سازمان ملل در پکن ، مشاور برنامه ریزی کنفرانس زمین سازمان ملل در ریودوژانیرو و مشاور برنامه عمران ملل متحد بوده است .

دکتر هنری 27 جلد کتاب به انگلیسی و فارسی ، بیش از 70 مقاله علمی به انگلیسی ،فارسی و فرانسه منتشر کرده ، بیش از 30 سخنرانی در مجامع علمی داشته و 14 پروژه پژوهشی و برنامه ریزی توسعه در نقاط مختلف جهان سامان داده است وی رشته های Health Ecology (درباره سلامت و محیط زیست ) و Civic Ecology ( درباره اکوسیستمهای شهری و مسائل زیست محیطی ) را برای آموزش و پژوهش در دانشگاه ها طراحی کرده است .

منبع:روزنامه جام جم 21 مهر 1389

عکس :آرشیو

گز از درختجچه هاي مناطق بياباني و شور مي باشد. اين گياه اغلب در بستر آبراهه ها و رودخانه هاي شور و قليايي نواحي خشک رويش دارد. گياهي است مقاوم به خشکي و سازگار با شرايط سخت بيابان ، داراي گلهايي قرمز رنگ که در فصل بهار و پاييز در انتهاي انشعابات و ساقه ها مشاهده مي شود.

 اراضي شوري که خاک مرطوب داشته و يا تحت تاثير جريانات فصلي رودخانه ها و آبراهه ها قرار دارند ، از جمله رويشگاههاي درختچه گز محسوب مي شود. اين گياه در انواع خاکها با بافت شني – رسي ، سنگريزه دار و دشتهاي سيلابي با خاکهاي رسوبي عميق يا نيمه عميق ديده مي شود. دامنه ارتفاع رويشگاه بين ٨٠٠ تا ١٢٠٠ متر از سطح دريا است.

اين درختچه در رويشگاههاي طبيعي همراه با ساير گونه هاي شور پسند مانند اشنان ، آنابازيس و علف شور اجتماعات طبيعي را بوجود مي آورد. گز بواسطه ايجاد تپه هاي نبکاي در اطراف خود ، نقش بسيار مهمي در حفاظت خاک نواحي شور بياباني بعهده دارد. انشعابات فرعي و متراکم ساقه ها ، شکل کروي کپه اي به اين درختچه مي بخشد. گز علاوه بر قلمه از طريق جدا کردن پاجوش نيز قابل تکثير است.

منبع:سایت بیابان های ایران

عکس:ابگرم جاده فرعی

نسب این امامزاده شریف به اعتقاد اهالی و بزرگان شهر و با توجه به نوشته کاشیکاری سردرب حرم با سیزده واسطه به حضرت امام موسی بن جعفرعلیه السلام می رسد.

زیر بنای صحن کنونی زیارتگاه هم اکنون 1500 مترمربع بوده که در آیندة نزدیک در ضلع شمال امامزاده صحن جدیدی به مساحت 2000 متر ساخته خواهد گردید. زیر بنای بقعه و حرم و دور رواق اطراف 850 متر می باشد.

ساختمان این بنا به دوران سلجوقیان رسیده و در دوران صفویه بازسازی شده و بعد در 1349 شمسی مجدداً مرمت و بازسازی شده است. گنبدی دو پوش زیارتگاه به ارتفاع 33 متر رسیده و ضریحی فلزی به ابعاد 3×2 روی سنگ مزار امامزاده شریف قرار گرفته است. تزیینات داخلی حرم در آیندة نزدیک گچ بری، آینه کاری و کاشیکاری خواهد گردید. مردم شهر خور و سایر شهرهای دور و نزدیک با توجه به قرار داشتن این زیارتگاه در مسیر راه خراسان رضوی و حرم حضرت رضاعلیه السلام نسبت به این امامزاده عظیم الشان احترام خاص و ویژه قایل می باشند.

منبع:سایت امامزادگان ایران

عکس:ارشیو خودم

۱-مسجد دوازده امام با همت و هزینه حاج حسن کلهر

۲-مسجدالنبی به همت و هزینه آقای ابوالحسن یغما

۳-مسجد امام حسن عسکری به همت و هزینه حاج علیرضا نقوی

۴-مسجد امام حسین واقع در خیابان امام زاده سیدداوود به همت و هزینه حاج علی اصغر ایزدی

۵-مسجد امام حسن مجتبی به همت و هزینه حاج رجبعلی ایزدی

۶-مسجد امام حسین به همت و هزینه حاج عبدالحسین شایگان

۷-مسجد الزهرا واقع در خیابان طالقانی به همت و هزینه خیرین خور

۸-مسجد جامع خور که قبلا مرحوم نوروز علیخان ساخته بود.ولی چند سال قبل بر اثر سیل خراب شد.و ساخت مجدد آن توسط مرحوم محمدحسین بنی نجار و به کمک مالی مردم دوباره بازسازی شد

۹-مسجد عربها که قبلا در موردش توضیح داده بودم

۱۰-مسجد دارالشفا

مساجد کوچک دیگری هم در کوچه پس کوچه های شهر خور وجود دارد که چون از تاریخ ساخت و نام خیرین آن اطلاع ندارم از بردن نام آن ها خودداری می کنم.

 منبع:کتاب افسانه کویر

عکس:آرشیو

درختچه اي خوش منظر ، ساقه هاي آن ايستا ، افراشته و سبز رنگ ، برگهاي باريک و کوچک و بعنوان اولين درختچه گل دهنده در فصل بهار با گلهايي درشت و سفيد رنگ در اقليم نيمه خشک کشور ، مناظر بديعي را به تماشا مي گذارد.

اين درختچه در برابر شرايط نامساعد محيط ( کم آبي و نوسانات شديد حرارتي) مقاوم مي باشد. گل هاي سفيد رنگ بادام معمولا" قبل از ظهور برگها در اوايل فروردين ماه ظاهر مي شوند. ميوه هاي آن نيز در خردادماه رسيده و قابل جمع آوري است. بخش وسيعي از کوههاي آهکي ، سنگلاخي ناحيه رويشي ايراني – توراني کشور توسط بادام کوهي بعنوان گونه اي مقاوم و سازگار به خشکي پوشيده شده است. 

 خواص داروئی

ضد عفونی کننده - تسکین دهنده درد - سرمه آن به چشم جهت تقویت بینایی به کار می رود .مالیدن کوبیده آن ضد شوره وشپش و رشک را از بین می برد .ضماد آن با سرکه جهت زخم های کهنه و زخم های چرکی پوست و زخم های عصبی وچرب و خارش وترکیدن پوست مفید است.

منبع: با تلخیص از کتاب گیاهان دارویی نوشته دکتر علیمرادی

عکسی از این درختچه در عروسان کوره گز:آرشیو

کتاب باران در کویر

نویسنده زهرا وهاب(ساقی)

خلاصه کتاب:مجموعة حاضر، حاوي شعرهايي در قالب غزل، با مضمون‌هاي معنوي و مذهبي است. شاعر بيش‌تر شعرهايش را دربارة حضرت امام رضا(ع) سروده و آنها را به ايشان تقديم کرده است. شاعر دليل شعر سرودنش را امام رضا(ع) و لطف و نظر ايشان مي‌داند. عطر نان؛ حسرت پرواز؛ راه رستگاري؛ موج ناآرام؛ کوير؛ تقدير بي‌تدبير؛ حضور؛ روياي سبز؛ جمله‌هاي انتظار؛ راز مرگ عاشقي؛ بي‌وفايي؛ به ياد برادرم؛ ديدار دوباره؛ غزل خداحافظي؛ و غم‌نامه، عنوان‌هاي برخي از سروده‌هاي اين مجموعه است.

خلاصه ای از بیوگرافی نویسنده از زبان خودشان:

زهرا وهاب تخلصم ساقی
فرزند مرحوم ابراهیم وهاب
متولد سال 1352
تحصیلاتم لیسانس مشاوره و راهنمایی
شغلم فرهنگی مدیر هنرستان کاردانش هنرآیین
از سال 88 کار سرودن شعر رو شروع کردم.اوایل فقط غزل گفتم ولی بعدها گاهی سپید گاهی نیمایی و یا چهار پاره هم نوشتم.2 تا کتاب دارم باران در کویر و عشقهای کاغذی
الان دارم برای سومین کتابم شعر می گم.که البته چند نمونه از شعرای سومین کنابم رو توی وبلاگم نوشتم.هیچ وقت شعرامو جایی نخوندم.عضو هیچ انجمنی نبودم.
هیچ وقتم خودمو با شاعرای خور مقایسه نمی کنم چون از همه شون کمترم.فرصتی هم برای رشد کردن تو زمینه ی شعر ندارم.همین که یادگاری ازم بمونه برام کافیه

هر ساله در روز ۱۵ مرداد در شهر خور مراسمی به نام آب بستن به شلغم برگزار می شود.اين روز به افراد «بنابدار» كه از آب فراواني برخوردار هستند، تعلق دارد و اختصاص به ديگري ندارد، زيرا نوبت آب از آنهاست و اجازه كاشتن شلغم به هر كسي داده نمي شود.
    هر فرد بنابدار 3 تا 18 قله آب دارد و منظور از قله نيز 4 فنجان 24 دقيقه اي است. فنجان در خوروبيابانك، معادل 6 دقيقه است و چهار فنجان را يك قله مي گويند. براي تقسيم آب نياز به «ميراب» است و ميراب كسي است كه در مسائل آبياري و تقسيم آب به روش سنتي، مهارت ويژه دارد. او مالكان آب و كشاورزان را به خوبي مي شناسد و نوبت آبياري هريك از كشاورزان را براساس مدار گردش آب تعيين مي كند. شخص بنابدار چند هفته قبل از روز موعود، زمين مزروعي خود را براي كاشتن شلغم آماده مي كند و يك تا دو روز قبل از مراسم، مقداري آرد گندم را تهيه كرده و تحويل چند نفر كه در پختن نان مهارت دارند، مي دهد تا طبخ كنند.
    ساعت ها قبل از مراسم نيز نان را به روغن آغشته و چرب كرده و بين مدعوين توزيع مي كنند. صاحب آب، روز قبل از مراسم افراد سرشناس، معتمدان محل، كشاورزان برجسته، اهالي و همچنين روحاني محل را باخبر مي كند كه فردا در زمين مزروعي كه در فلان قسمت كشت خوان است، حضور به هم رسانيد.
    در اين روز محل نشستن را فرش انداخته و آماده مي كنند. دو يا سه نفر از كشاورزان ماهر، مورد اعتماد و خوش قلب، زمين را هموار مي كنند و يكي از روحانيون در آنجا حاضر مي شود و هنگام طلوع آفتاب، آب را بر مسير زمين هدايت مي كند.
    اطراف زمين را در 3 يا 5 رديف با فاصله هاي مشخص، جو مي كارند و رسم است در اطراف زمين هاي شلغم به وسيله نوك بيل به فاصله 30 تا50 سانتيمتر، 9 دانه جو به صورت «نهوژ» كاشته شود.
    در اين مراسم اولين بذر جو توسط شخص سيد در زمين مزروعي كاشته مي شود. هنگامي كه آب به فاصله 100 قدمي زمين رسيد، مردم به صورت دسته جمعي به ذكر صلوات پرداخته و دو نفر نيز چاووشي مي خوانند.
    ديگر كشاورزان به پاس احترام، بيل را از پيشوا مي گيرند و خود مشغول كاشتن مي شوند. پس از انجام اين مراسم، افراد به طور منظم روي فرش ها مي نشينند تا از آنان پذيرايي شود. در روزهاي بعدي، ساير كشاورزان مي توانند براي خود شلغم بكارند. مردم بر اين عقيده اند كه هنگام مراسم شلغم كاري، هوا رو به سردي مي رود و از شدت گرماي تابستان كاسته مي شود.

منبع:روزنامه جام جم، شماره 3198 به تاريخ 18/5/90، صفحه 15 (ايران)

عکسها:خودم

 بقیه عکسها ادامه مطلب

در منطقه خور رسم است که هر گاه میهمان عزیزی دارند جهت اکرام آن میهمان، گرانبهاترین و ارزشمند ترین موجودی خود را که همانا نخل خرما است به پای میهمان قربانی کنند. بدین صورت که آن قدر شاخ و بال‌های درخت را از بالا می‌برند تا به مرکز آن که همان قلب درخت و در اصطلاح پنیر درخت است می‌رسند. با این کار عملاً درخت از بین رفته و چون دیگر نه برگ و باری دارد نه آوندی به سرعت خشک شده و از بین می‌رود. اما در این میان گاهی پدیده‌هایی رخ می‌دهد که قدرت و عظمت خداوند را بیشتر می‌نمایاند. به بار نشستن درخت خرما پس از قربانی شدن آن نیز از جمله این استثنائات است.

برگرفته از کتاب افسانه کویر

 عکس ها :آرشیو

اين درخت با آب و هوای خشک و زمينهای نسبتا" شور نواحی کوير بسيار سازگار بوده و در خاکهای سبک و شنی و همچنين بر روی تپه های شنی بخوبی رشد و نمو می کند.

بهمين دليل از اهميت بسزايی در رابطه با کوير و تثبيت شنهای روان در مناطق کويری  برخوردار است به علاوه چوب آن از نظر سوخت و تهيه ذغال مورد توجه بوده است

در خت تاغ بدليل حفظ رطوبت خاک موجبات رشد و نمو ساير گياهان طبيعی را فراهم می آورد بطوری که منطقه تاغ کاری شده پس از مدتی به صورت مرتع مشجری در می آيد که می تواند مورد استفاده دامها قرار گيرد.

عکس از درخچه تاغ در کویر مصر :خودم

مطلب:با تلخیص از سایت گیاهان بیابان

این طرح از مجموعه طرح های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع  معدنی ایران و زیر نظر شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران می باشد ، که در منطقه  خورو بیابانک در استان اصفهان اجرا شده است. پلایای خور در کویر مرکزی ایرن در فاصله 310 کیلومتری شرق نایین و 40 کیلومتری خور در مسیر جاده خور- طبس واقع شده است. مطالعات اکتشافی پلایا در وسعت 2000 کیلومترمربع انجام شده است , وسعت ناحیه دارای  شورابه که  می توان از آن شورابه استخراج نمود 1000 کیلومتر مربع و ضخامت متوسط پوسته نمکی تقریبا 6 متر می باشد

وضعیت جهانی پتاس:

 صنايع توليد كننده پتاس تنها در كشورهاي معدودي متمركز شده اند0 حدود 15 كشور در جهان توليدكننده پتاس هستند و 150 كشور از محصولات آنها استفاده مي نمايند0 مهمترين كشورهاي توليدكننده كانادا، كشورهاي متشرك المنافع و آلمان هستند كه حدود 76 درصد از نياز پتاس جهان را تامين مي كند. ايران با وجود داشتن ذخاير .پتاس هنوز توليدي ندارد و حدود 300-200 هزار تن پتاس وارد مي كند

موارد استفاده پتاس:
كلرور پتاسيم (پتاس) توليد شده عمدتاٌ بعنوان كود شيميايي عرضه خواهد شد.

طرح پتاس در شهرستان خوربيابانك به توليد ساليانه پنجاه هزار تن پتاس و با خلوص 95 درصد خواهد رسيد.

تصاویری از حوضچه ها و کارخانه و دریاچه ی نمک در ادامه مطلب

عکس ها خودم

مطلب:روابط عمومی پتاس و سایت پتاس

نویسنده :دکتر مرتضی هنری

انتشارات:اطلاعات

خلاصه از کتاب:این کتاب در مورد تاریخ تعزیه و نحوه ی تعزیه در روز عاشورا و روزهای قبل و بعد آن می باشد که شامل شعرهای و نوحه های مربوط می باشد.

این گیاه دارای ریشه‌ای است به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد که پر از شیرابه سفید رنگی می‌باشد.که همه ی ما در کنار جوی های آب در نخلستان دیده ایم

خواص گیاه:

این گیاه از نظر پزشکی قدیم ایران سرد و خشک است و از دیرباز برای درمان بیماری‌های کبدی بکار می‌رفته‌است.

• قابض و مقوی معده‌است
• خوردن آن خونریزی از سینه را متوقف می‌کند.
• قاعده آور است.
• برای ازدیاد شیر نافع است و خانم‌های شیرده باید مقداری از آن را با سالاد بخورند
• خنک کننده و معرق است.
• ترشح صفرا را زیاد می‌کند.
• خون  را تصفیه می‌کند.
• از عصاره آن شیاف درست می‌کنند که برای رفع ورم‌های درون اندام تناسلی بانوان و زهدان مفید است.
• خوردن آب این گیاه مخلوط با روغن زیتون برای رفع مسمومیت مفید است.
• ضماد ریشه آن را در محل نیش کژدم  یا زنبور و یا مارمی‌گذارند که بسیار مفید است.
• اوره را رفع می‌کند.
• کلسترول  خون را کاهش می‌دهد.
• درمان کننده اگزما و بیماری‌های پوستی است.
• درمان کننده کم خونی است.
• رماتیسم و نقرس را درمان می‌کند.

منبع:کتاب گیاهان دارویی جلد سوم – دکتر علی زرگری -عکس:اینترنت

نوبخت نقوی متولد سال ۱۳۱۷ نام پدرش علی نقی از وابستگان اسماعیل هنر معتمد دیوان بود واین وابستگی باعث شد که نوبخت در مکتب هنر که شخصی فهیم و دانشمند و اهل مطالعه بود پرورش یابد و خود از دوران کودکی به مطالعه روی آورد.

وی پس از دوران ابتدایی برای ادامه تحصیل راهی نایین شد وپس از اخذ دیپلم کشاورزی به استخدام آموزش وپرورش درآمد وتا بازنشستگی در تعلیم وتربیت دانش آموزان خوری همت نمود.

نوبخت در دوران خدمت خود مدتها دبیری وریاست دبیرستان خور و ریاست آموزش وپرورش‌‌ را به عهده داشت.نوبخت دارای طبعی روان وشعری نغز و دلکش می باشد. محتوای شعر او بیشتر پند وموعظه می باشد اشعار او در برخی از گزیده های شعری و مجلات (یغما) و (آینده) به چاپ رسیده است. قابل ذکر است این شاعر نامی در نوزده بهمن ماه هزاروسیصدوهشتاد وسه ‌براثر عارضه سکته قلبی دار فانی را وداع و به لقاء الله شتافته ودر وادی السلام شهرستان خوروبیابانک در خاک آرمیده است.

شعری از مرحوم نوبخت در ادامه مطلب

مطلب:برگرفته از کتاب چشمه ای در کویر

عکس:اینترنت

 در این بخش به مرور واژگانی می پردازیم که با حرف "آ" آغاز می شود:

تذکر: "ن" ساکن که در آخر کلمات واژگان خوری آمده به صورت "غنه" تلفظ میشود.

منبع:پیام خور

رسم رفع چشم زخم با آرد فاطمه

از هفت نفر به اسم فاطمه یه مقدار آرد می گیرند( اگه این فاطمه سید باشند بهتر است) آردی که از این هفت نفر گرفته شده باهم مخلوط می کنند وخمیر درست می کنند.. بعد با خمیر تکه هایی اندازه گردو آماده می کنند.

بعد در خونه ی کسی که می خواهند چشم بد را از آن دور کنند آتش روشن می کنند و بهتر است جلوی خانه ی آن شخص و یا جایی که در معرض دید باشد این کار انجام شود.

و در اینجا یک نفر که اکثرا خانوم می باشند.شخصی پاک و معتقد.این تکه های خمیر را روی آتش میگیرد و این تکه های خمیر همچون اسفند روی آتش صدا می دهد.و پس از پایان کار آن ها را به یک نخ می بندند و در جایی در جلوی چشم افراد دیگر که معمولا در سر در خانه می باشد آویزان می کنند.

بَنَه ( پسته کوهي ) : گياهي همانند پسته ، اما ميوه رسيده آن آبي و يا بنفش رنگ است . اين ميوه بعد از آسيا شدن با کله جوش ( کشک ) مصرف مي شود . مقوي و معطر است . در آجيل هاي محلي هم به چشم مي خورد . به خاطر روغنی بودن، این دانه چرب و البته انرژی بسیاری در خود دارد و از چوب آن زغال مي سازند.

درختی است کهن سال وبا عمر طولانی که در برخی موارد به ۳۰۰ سال هم می‌رسد به ارتفاع قریب به ۵ متر که در برخی مناطق کوهستانی خوروبیابانک یافت می‏شود.شاخه‌های این درخت سفید کمی مایل به خاکستری است.

فواید بنه: خون بواسير قطع شده را باز مي‌كند ، معده و كليه را گرم مي‌كند ، براي درمان سرفه ، فلج و استسقاء مفيد است ، خوردن آن با سركه براي پاك كردن كبد و رفع سردرد نافع است .

دیگر فوائد بنه در ادامه مطلب

عکس درخت بنه در کال تک تک

عکس میوه بنه در ادامه مطلب

 زبان خوری یکی از شیرین ترین زبانهای منطقه و ایران است که اکثر مردان و زنان قدیمی این دیار با آن آشنا بوده اند و در گفتگوهای روزمره از قدیم الایام از آن استفاده می کرده اند. اما با تغییر فرهنگها و رشد جمعیت و بی توجهی والدین نسبت به آموزش این زبان به فرزندان خود، این زبان شیرین کم کم در حال از بین رفتن است و در میان نوجوانان و جوانان نسل جدید به ندرت افرادی پیدا می شوند که بتوانند خوری صحبت کنند و اگر به همین شکل به پیش برویم دیری نمی پاید که به کلی زبان خوری از بین می رود. به همین منظور قصد دارم از این به بعد بخش آشنایی با واژگان خوری را در این وبلاگ اضافه کنم تا بلکه افرادی آن را فرا بگیرند و زبان شیرین اجداد ما در نسل های آینده هم حفظ شود. از کلیه افرادی که اطلاعات درستی از این زبان دارند تقاضا دارم در این زمینه به من کمک کنند و اگر واژه ای را اشتباه نوشته ام حتما تذکر دهند تا نسبت به اصلاح آن اقدام کنم.

ادامه دارد...

منبع:پیام خور

پدیدآورنده:نوبخت نقوی

موضوع:شعر قرن ۱۴

انتشارات مگستان

خلاصه ای از کتاب:

در اين دفتر اشعاري كلاسيك و با مضامين عارفانه، اجتماعي، مذهبي و عاشقانه گرد آمده است كه اينك نمونه‌اي از آن درج مي‌گردد :روز تاريك است شب تاريك‌تر/ لاجرم ماراست ره باريك‌تر/ راه نيك و بد به نور عقل هست/ راه نيكو جويد آن كو نيك‌تر/ ....

( توره در گويش خوري به معناي شغال است ) این ميوه شبيه به گيلاس هاي کوچک و رسيده آن قرمز ، نارنجي رنگ و بنفش رنگ است .

این گیاه سابقا در دشت خور می رویید.اما در حال حاضر وجود ندارد مگر در روستاهای خور.علت نامگذاری این گیاه به انگور توره به آن دلیل که در نخلستان خور شغال زیاد بوده و از این گیاه تغذیه می کرده اند.

مزه ی این گیاه ملس می باشد و خواص خاصی ندارد.

عکس آرشیو

مطلب حاکی از شنیده ها

مرحوم اسماعیل هنر یغمایی که متصدی ثبت احوال خور بوده فردی عالم و دانشمند و از متانت و وقاری فوق العاده برخوردار بود

این مرد الگو و سرمشقی برای زندگی مردم این منطقه بوده است با اینکه در زمان خویش ثزوتمند بوده است اما ساده می پوشید ساده می خورد و اسراف و تبذیر نمی کرد که همرنگ مردم این منطقه باشد.

ایشان به خاطر اینکه کارمند ثبت احوال بوده اند نام خانوادگی قشنگ و زیبایی برای مردم انتخاب کرده اند و مردم از این بابت از ایشان راضی و سپاسگذارند.

فامیل هایی که هنر برای مردم خور انتخاب کرده اند را می نویسم تا بدانید چه فامیل های زیبا و با مسمایی برای مردم انتخاب کرده اند.

۱-آذرباد۲-آزاد۳-آزادی۴-آقا۵-آل داوود۶-افلاکی۷-اقبال۸-اکبری۹-امیری۱۰-امرالهی۱۱-امین۱۲-امینی۱۳-ایرانی۱۴-ایرجی۱۵-ایزدی۱۶-بابایی۱۷-بنی نجار۱۸-پارسا۱۹-پروری۲۰-پیمانی۲۱-ثابتی۲۲-جندقی۲۳-جلال۲۴-حسینی۲۵-حسن نژاد۲۶-حشمت۲۷-حقیقی۲۸-حلوانی۲۹-خادمی۳۰-خارافکن۳۱-خدایی۳۲-خجسته۳۳-خاکسار۳۴-خسروی۳۵-خالو۳۶-خوری۳۷-خانلری۳۸-دایی۳۹-درودگر۴۰-دهقان۴۱-رحمت۴۲-رحمتی۴۳-رحمانی۴۴-رشیدی۴۵-رفیع۴۶-رفیعی۴۷-ریاحی۴۸-رحیمی۴۹-زاهدی فر۵۰-زرگر۵۱-زرگرپور۵۲-زمانی۵۳-ساغندی۵۴-سامعی۵۵-سعادت۵۶-سلطان۵۷-سلطانی۵۸-سیف۵۹-سمائی۶۰-شاعری۶۱-شاهچراغی۶۲-شریفی۶۳-شایگان۶۴-شیخ۶۵-شاهسواری۶۶-شیبانی۶۷-صفایی۶۸-طاهری۶۹-طاهر۷۰-طباطبایی۷۱-عابدی۷۲-عبادی۷۳-عامری۷۴-عزیز۷۵-عزیزی۷۶-عظیمی۷۷-علیخانی۷۸-غلامرضایی۷۹-فاضل۸۰-فرخ۸۱-فرساد۸۲-فقیهی۸۳-فیروزی۸۴-فلاکت۸۵-قاضوی۸۶-کاشف۸۷-کاظمیان۸۸-کارگر۸۹-کاظمی۹۰-کلهر۹۱-کلانتری۹۲-کمالی۹۳-کمال۹۴-کوهی۹۵-گودرز۹۶-مالکی۹۷-مباشر۹۸-محبی۹۹-محترم۱۰۰-محققی۱۰۱-مراد۱۰۲-مجد۱۰۳-مسعودی۱۰۴-مستقیمی۱۰۵-معلم۱۰۶-مقیمی۱۰۷-موسوی۱۰۸-مولوی۱۰۹-میرزایی۱۱۰-میرزادی۱۱۱-معتمدی۱۱۲-مومنی۱۱۳-مهدوی۱۱۴-نادری۱۱۵-نبی۱۱۶-نبوی۱۱۷-نوری۱۱۸-وکیلی۱۱۹-وهاب۱۲۰-هنری۱۲۱-هژبری۱۲۲-یغمایی۱۲۳-یغما۱۲۴-یغماییان۱۲۵-یوسفی۱۲۶-یاور۱۲۷-یاوری.

فامیل های آذرباد،خارافكن،مباشر،خاكسار،ساغندي،سمائي،فلاكت و نوري از فاميل هاي انتخابي مرحوم هنر نيستند و از محل ديگر به خور آمده و ساكن شده اند

برگرفته از کتاب افسانه کویر

آویشن از جمله گیاهان داروئی است از تیره نعنا که طبیعتی گرم و خشک دراد . در بیابانهای اطراف منطقه خوروبیابانک در زمینهای پای کوه یا در مسیر عبور سیلابها یافت میشود این گیاه خاصیت ضد سرفه دارد و اگر دم کرده آن را همراه با عسل به دفعات بنوشیم جهت رفع سرماخوردگی مفید است . ساقه و برگ خشک شده آن را برای جلوگیری از شکم درد بر روی شلغم و باقلی میپاشند و میل میکنند . فصل روئیدن این گیاه و جمع آوری آن در بیابانهای منطقه ما همزمان با درو گندم میباشد . دوستان عزیزم من هم روز جمعه گذشته برای جمع آوری آویشن و اوسطوخودوس به صحرای اطراف سنگاب مار در کیلومتر ۲۰ جاده خور طبس رفتم و کم و بیش جمع آوری نمودم . اوسطوخودوس هم در منطقه ما خصوصا در سنگاب مار در بعضی از نقاط مشخص یافت میشود و خاصیت این گیاه  که همراه با چای دم میکنند برای درمان تیکهای عصبی ، سردرد ، استرسها و دارای طبیعت خشک است .

آویشن برای تقویت اعصاب، درمان افسردگی، خستگی و بی‌خوابی مفید بوده و همچنین نشاط ‌آور است. آویشن خاصیت ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد انگلی دارد و این به جهت وجود ماده تیمون در آن است ولی با توجه به اینکه تیمون خاصیت سمی نیز دارد، در مصرف آویشن زیاده روی نکنید.

مطلب:خودم

عکس :اینترنت

آیا می دانید؟

خور سابقا دارای هفت دروازه بوده ؟

نام های این 7 دروازه 1-دروازه لَرد کونو2-دروازه پای فنجان کلاغو3-دروازه ی پای فنجان دهزیر4-دروازه ی لرد بزها5-دروازه ی لرد قلی ها6-دروازه ی لرد عرب ها7-دروازه ی پشت کِنو

تخمه بیابانی یا قدومه که در منطقه ما ( خوروبیابانک ) به تخمه سرخو یا تخمه شربتو معروف است در زمینهای سنگلاخی به صورت خودرو میروید و جمع آوری آن چهل روز بعد از نوروز میباشد . این گیاه که در تصویر ذیل مشاهده میکنید با برگ و ساقه از زمین جدا شده و سپس تخم آن که برنگ قرمز مایل به صورتی میباشد در داخل برگها وجود دارد و بعد از جدا نمودن آن از برگ و پاک و تمیز نمودن آن به جهت طبیعت سردش در هوای گرم تابستان به صورت شربت تهیه نموده و پس از خنک شدن مینوشند .

خواص دارویی :

به عنوان نرم کننده سینه، برطرف کننده سرفه و ملین است. در طب گذشته از قدومه به عنوان خلط آور و ضدالتهاب استفاده مى کرده اند. دانه هاى قدومه را توصیه می کنند با آب کافى مصرف شوند. در افراد مبتلا به انسداد روده منع مصرف دارد.معمولا توصیه می شود قدومه را در ظروف در بسته و در محلى خشک و به دور از رطوبت باید نگهدارى کنند

مطلب و عکس خودم