هر ساله در روز ۱۵ مرداد در شهر خور مراسمی به نام آب بستن به شلغم برگزار می شود.اين روز به افراد «بنابدار» كه از آب فراواني برخوردار هستند، تعلق دارد و اختصاص به ديگري ندارد، زيرا نوبت آب از آنهاست و اجازه كاشتن شلغم به هر كسي داده نمي شود.
    هر فرد بنابدار 3 تا 18 قله آب دارد و منظور از قله نيز 4 فنجان 24 دقيقه اي است. فنجان در خوروبيابانك، معادل 6 دقيقه است و چهار فنجان را يك قله مي گويند. براي تقسيم آب نياز به «ميراب» است و ميراب كسي است كه در مسائل آبياري و تقسيم آب به روش سنتي، مهارت ويژه دارد. او مالكان آب و كشاورزان را به خوبي مي شناسد و نوبت آبياري هريك از كشاورزان را براساس مدار گردش آب تعيين مي كند. شخص بنابدار چند هفته قبل از روز موعود، زمين مزروعي خود را براي كاشتن شلغم آماده مي كند و يك تا دو روز قبل از مراسم، مقداري آرد گندم را تهيه كرده و تحويل چند نفر كه در پختن نان مهارت دارند، مي دهد تا طبخ كنند.
    ساعت ها قبل از مراسم نيز نان را به روغن آغشته و چرب كرده و بين مدعوين توزيع مي كنند. صاحب آب، روز قبل از مراسم افراد سرشناس، معتمدان محل، كشاورزان برجسته، اهالي و همچنين روحاني محل را باخبر مي كند كه فردا در زمين مزروعي كه در فلان قسمت كشت خوان است، حضور به هم رسانيد.
    در اين روز محل نشستن را فرش انداخته و آماده مي كنند. دو يا سه نفر از كشاورزان ماهر، مورد اعتماد و خوش قلب، زمين را هموار مي كنند و يكي از روحانيون در آنجا حاضر مي شود و هنگام طلوع آفتاب، آب را بر مسير زمين هدايت مي كند.
    اطراف زمين را در 3 يا 5 رديف با فاصله هاي مشخص، جو مي كارند و رسم است در اطراف زمين هاي شلغم به وسيله نوك بيل به فاصله 30 تا50 سانتيمتر، 9 دانه جو به صورت «نهوژ» كاشته شود.
    در اين مراسم اولين بذر جو توسط شخص سيد در زمين مزروعي كاشته مي شود. هنگامي كه آب به فاصله 100 قدمي زمين رسيد، مردم به صورت دسته جمعي به ذكر صلوات پرداخته و دو نفر نيز چاووشي مي خوانند.
    ديگر كشاورزان به پاس احترام، بيل را از پيشوا مي گيرند و خود مشغول كاشتن مي شوند. پس از انجام اين مراسم، افراد به طور منظم روي فرش ها مي نشينند تا از آنان پذيرايي شود. در روزهاي بعدي، ساير كشاورزان مي توانند براي خود شلغم بكارند. مردم بر اين عقيده اند كه هنگام مراسم شلغم كاري، هوا رو به سردي مي رود و از شدت گرماي تابستان كاسته مي شود.

منبع:روزنامه جام جم، شماره 3198 به تاريخ 18/5/90، صفحه 15 (ايران)

عکسها:خودم

 بقیه عکسها ادامه مطلب

در منطقه خور رسم است که هر گاه میهمان عزیزی دارند جهت اکرام آن میهمان، گرانبهاترین و ارزشمند ترین موجودی خود را که همانا نخل خرما است به پای میهمان قربانی کنند. بدین صورت که آن قدر شاخ و بال‌های درخت را از بالا می‌برند تا به مرکز آن که همان قلب درخت و در اصطلاح پنیر درخت است می‌رسند. با این کار عملاً درخت از بین رفته و چون دیگر نه برگ و باری دارد نه آوندی به سرعت خشک شده و از بین می‌رود. اما در این میان گاهی پدیده‌هایی رخ می‌دهد که قدرت و عظمت خداوند را بیشتر می‌نمایاند. به بار نشستن درخت خرما پس از قربانی شدن آن نیز از جمله این استثنائات است.

برگرفته از کتاب افسانه کویر

 عکس ها :آرشیو

اين درخت با آب و هوای خشک و زمينهای نسبتا" شور نواحی کوير بسيار سازگار بوده و در خاکهای سبک و شنی و همچنين بر روی تپه های شنی بخوبی رشد و نمو می کند.

بهمين دليل از اهميت بسزايی در رابطه با کوير و تثبيت شنهای روان در مناطق کويری  برخوردار است به علاوه چوب آن از نظر سوخت و تهيه ذغال مورد توجه بوده است

در خت تاغ بدليل حفظ رطوبت خاک موجبات رشد و نمو ساير گياهان طبيعی را فراهم می آورد بطوری که منطقه تاغ کاری شده پس از مدتی به صورت مرتع مشجری در می آيد که می تواند مورد استفاده دامها قرار گيرد.

عکس از درخچه تاغ در کویر مصر :خودم

مطلب:با تلخیص از سایت گیاهان بیابان

این طرح از مجموعه طرح های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع  معدنی ایران و زیر نظر شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران می باشد ، که در منطقه  خورو بیابانک در استان اصفهان اجرا شده است. پلایای خور در کویر مرکزی ایرن در فاصله 310 کیلومتری شرق نایین و 40 کیلومتری خور در مسیر جاده خور- طبس واقع شده است. مطالعات اکتشافی پلایا در وسعت 2000 کیلومترمربع انجام شده است , وسعت ناحیه دارای  شورابه که  می توان از آن شورابه استخراج نمود 1000 کیلومتر مربع و ضخامت متوسط پوسته نمکی تقریبا 6 متر می باشد

وضعیت جهانی پتاس:

 صنايع توليد كننده پتاس تنها در كشورهاي معدودي متمركز شده اند0 حدود 15 كشور در جهان توليدكننده پتاس هستند و 150 كشور از محصولات آنها استفاده مي نمايند0 مهمترين كشورهاي توليدكننده كانادا، كشورهاي متشرك المنافع و آلمان هستند كه حدود 76 درصد از نياز پتاس جهان را تامين مي كند. ايران با وجود داشتن ذخاير .پتاس هنوز توليدي ندارد و حدود 300-200 هزار تن پتاس وارد مي كند

موارد استفاده پتاس:
كلرور پتاسيم (پتاس) توليد شده عمدتاٌ بعنوان كود شيميايي عرضه خواهد شد.

طرح پتاس در شهرستان خوربيابانك به توليد ساليانه پنجاه هزار تن پتاس و با خلوص 95 درصد خواهد رسيد.

تصاویری از حوضچه ها و کارخانه و دریاچه ی نمک در ادامه مطلب

عکس ها خودم

مطلب:روابط عمومی پتاس و سایت پتاس

نویسنده :دکتر مرتضی هنری

انتشارات:اطلاعات

خلاصه از کتاب:این کتاب در مورد تاریخ تعزیه و نحوه ی تعزیه در روز عاشورا و روزهای قبل و بعد آن می باشد که شامل شعرهای و نوحه های مربوط می باشد.

این گیاه دارای ریشه‌ای است به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد که پر از شیرابه سفید رنگی می‌باشد.که همه ی ما در کنار جوی های آب در نخلستان دیده ایم

خواص گیاه:

این گیاه از نظر پزشکی قدیم ایران سرد و خشک است و از دیرباز برای درمان بیماری‌های کبدی بکار می‌رفته‌است.

• قابض و مقوی معده‌است
• خوردن آن خونریزی از سینه را متوقف می‌کند.
• قاعده آور است.
• برای ازدیاد شیر نافع است و خانم‌های شیرده باید مقداری از آن را با سالاد بخورند
• خنک کننده و معرق است.
• ترشح صفرا را زیاد می‌کند.
• خون  را تصفیه می‌کند.
• از عصاره آن شیاف درست می‌کنند که برای رفع ورم‌های درون اندام تناسلی بانوان و زهدان مفید است.
• خوردن آب این گیاه مخلوط با روغن زیتون برای رفع مسمومیت مفید است.
• ضماد ریشه آن را در محل نیش کژدم  یا زنبور و یا مارمی‌گذارند که بسیار مفید است.
• اوره را رفع می‌کند.
• کلسترول  خون را کاهش می‌دهد.
• درمان کننده اگزما و بیماری‌های پوستی است.
• درمان کننده کم خونی است.
• رماتیسم و نقرس را درمان می‌کند.

منبع:کتاب گیاهان دارویی جلد سوم – دکتر علی زرگری -عکس:اینترنت

نوبخت نقوی متولد سال ۱۳۱۷ نام پدرش علی نقی از وابستگان اسماعیل هنر معتمد دیوان بود واین وابستگی باعث شد که نوبخت در مکتب هنر که شخصی فهیم و دانشمند و اهل مطالعه بود پرورش یابد و خود از دوران کودکی به مطالعه روی آورد.

وی پس از دوران ابتدایی برای ادامه تحصیل راهی نایین شد وپس از اخذ دیپلم کشاورزی به استخدام آموزش وپرورش درآمد وتا بازنشستگی در تعلیم وتربیت دانش آموزان خوری همت نمود.

نوبخت در دوران خدمت خود مدتها دبیری وریاست دبیرستان خور و ریاست آموزش وپرورش‌‌ را به عهده داشت.نوبخت دارای طبعی روان وشعری نغز و دلکش می باشد. محتوای شعر او بیشتر پند وموعظه می باشد اشعار او در برخی از گزیده های شعری و مجلات (یغما) و (آینده) به چاپ رسیده است. قابل ذکر است این شاعر نامی در نوزده بهمن ماه هزاروسیصدوهشتاد وسه ‌براثر عارضه سکته قلبی دار فانی را وداع و به لقاء الله شتافته ودر وادی السلام شهرستان خوروبیابانک در خاک آرمیده است.

شعری از مرحوم نوبخت در ادامه مطلب

مطلب:برگرفته از کتاب چشمه ای در کویر

عکس:اینترنت