شهرستان خوروبیابانک
بر ساحل کویر نمک آنجا که راه به بن بست میرسد خور آرمیده است 
قالب وبلاگ
ب

بته : درخت / botta

برشک یا برشگ : برگه نخل خرما / berashk یا berashg

باسکین : قسمتی از برگه نخل که تیغ دار است / baaskin

بیو : بیا / biu

بنگه : نگاه کن / benge

بفه : بخور / befa

باجون : بابا بزرگ / baajoon

بی بی : مادر بزرگ / bibi

بهوس : بخواب / bohvas

بیاکو : بینداز / biyakko

بگیه : بگو / begye

بشیه : رفته است / beshye

بزمج : آفتاب پرست / bozmoj

باصوری : غارتگر / منتسب به رمضان خان باصری غارتگر معروف کویر / baasoori

بوم : بام / boom

بی یل : بیل / biyal

پ

په : پدر / pe

پی یا : پدرم / piyaa

پی یت : پدرت / piyat

پی یه : پدر او / piye

پرریو : پررو / بی حیا / porriv

پی : کشک / pi

پیسک : خرمای خشک / pisk

پین ترو : کشک تازه خشک نشده / pinetarroo

پیه : بید / paya

پله : پلو / pela

پس : پسر / pos

پس : بز / pass

پی یری : پریروز / piyari

پسردا : پس فردا / pasordaa

پسگرو : پرستو / pesgaroo

پالون : روانداز الاغ / paaloon

پیه : پایاب / paya

پروار : پروار / porvaar

پیره جه : پیرزن / piraje

پلنگ : پلنگ / peleng

پیل : پل / pil

پاتیل : کاسه مسی بزرگ / paatil

پشکل : فضله حیوانات / peshkel

پنجه : انگشت / penja

پیچ : الیاف دور درخت خرما / pich

پیوال : فضله انسان / peyvaal

پرگ : تاقچه / parg

پشگم : ایوان / peshgam

پشگم مووهر : ایوان بزرگ / peshgammoovahr

پیچو : پیچک / pichchoo

پِشت : پشت / pesht

پشت بوم : پشت بام / peshteboom

پِشتی : پشتی / peshti

پنجره : پنجره / penjera

ت

تا گرا : تقریباً / taagaraa

تا : تاغ نوعی درخت بیابانی / taa

ته : تو / ta

تاس : کاسه / وسیله اندازه گیری تقسیم آب کشاورزی / taas

تیج : تیز / tij

تیز بی یل : تیز بیل / tizbiyal

تیار : آماده / tayyaar

تیاره : هواپیما / tayyaare

توهورو : فاخته / tohoroo

تووره : شغال / tovara

تنجون : بند قنداق / tenjoon

تغرسه : تگرگ / tagharsa

تکه : بز نر بدون شاخ / takke

تأمون : تنبان / شلوار / tamoon

تغلی : گوسفند یک ساله پرواری / togholi

ته : تاب / ta

ته دایو : تاب دادن / tadaayo

ته وییو : تابیدن / taviyo

ته وش : تابش / tavesh

تغار : تاغار / taghaar

ترف : قره قروت / tarf

تفگ : سنگی که بر روی آن نان نوعی نان می پزند / نوعی نان / tafg

تنیر : تنور / tanir

تماشا : عروسی / tamashaa

تشته : محل تقسیم آب کشاورزی / میزان تقسیم آب / tashta

تلار : تالار / tollaar

تأوه : تابه / tava

ج

جِ : زن / je

جه : جو / ja

جمخه : لحاف / jomakha

جوفون : خرمن / محل جمع کردن محصول درو شده / joofoon

جارو : جاروب / jaaroo

جراب : جوراب / joraab

جوو : جوی آب / joo

جلگه : جرگه / اجتماع بزرگان / jalge

جرنگو : جغجغه / jerengoo

جووه : جواب / پاسخ / joova

جانواج : جانماز / سجاده / jaanoovaj

جل : پارچه کهنه / joll

جعده : جاده / jada

جا : محل خواب / jaa

چ

چره : چراغ / chera

چارقد : روسری / chaarghad

چمچه : قاشق / chemcha

چنگال : چنگال / chengaal

چریک : جوجه / cherik

چبش : بز نر با شاخ / chabosh

چرخو : نوعی وسیله برای ریسیدن / charkhoo

چی زنی : چه می دانی / chi zeni

چر : آلت مردانه / chor

چره گا : فانوس / cheraga

چوو : چوب / choo

چفت : دکمه / choft

چربرو : آبدوزک / chorroo

چه : چاه / chah

چله : چلو / chela

چله گیشت : چلو گوشت / chelagisht

چی کری : چه کار می کنی / chikari

چم : چیز / chom

چارشه : چادر شب / chaarsha

چایر : چادر / chaayar

چلک : سله / chalak

ح

حرما : خرما / hormaa

حد : حوض / had

خ

خور : خبر / khavar

خا : خاک / khaa

خایه : آلت زنانه / khaaya

خره : مرز دو زمین کشاورزی / khara

خش : خوب / khash

خشمزه : خوشمزه / khashmazza

خشحال : خوشحال / khashhaal

خشگل : خوشگل / khashgel

د

دوال : دیوار / doovaal

دووحت : دختر / doovaht

درس : درست / deress

دهلیج : هشتی جلو در / دالانچه / dahlij

دویل : تنه درخت خرما / daviyal

دیرا : دارم / diraa

دیه : ده / diyah

دره : درو / dera

دند : زنبور / dand

درمنگ : نوعی درختچه بیابانی دارای خاصیت درمانی / derammeng

درو : دروغ / deroo

دزنی : می دانی / dezeni

دونگ : دانه / dong

دالون : دالان / daaloon

دشول : غده / doshvel

دوشه : دیشب / doosha

دیخور : شهر خور / daykhoor


ز

زوما : داماد / zomaa

زی : زود / zi

زگ : شکم / zog

زگی : شکمو / zogi

زرت – زرتس : صدای باد شکم / zert - zertas

ر

ری : روز / صبح / ri

ری : صورت / ri

ری یوی : روز / صبحگاه / riyavi

راسه رووه : اضهال / raasaroova

رووه : روده / roova

روش : روشن / roosh

ری یه : راه / riyah

رسو : رسن / ریسمان / rasso

رشتو : رشتن / reshto

رییو : چیدن / rayyo

رینما : رونما / rinama

ریج : ریش / rij

رواسگ : روباه / rovaasg

روو : روغن / ravo

رج : فضله بزغاله تازه متولد شده / rej

روک : ردیف / ردیف نان در تنور / rook

روکی : نوعی نان محلی / rookki

راف : بالاترین تاقچه که بزرگتر از تاقچه هم می باشد / raaf

رفتو : رفتن / rofto


س

سارق : سارق / تبره / saregh

سز : سبز / saz

سوحر : سرخ / soovahr

سگ : سنگ / seg

سرا : خانه / seraa

سزییه : سبزی خوردن / saziyah

سی یو : سیب / siyav

سنده : فضله انسان و حیوان / sonda

سورما : سرما / sormaa

ش

شه : شب / sha

شیلم : شلغم / shilam

شیم : شام / shim

شوروا : نوعی آش / شوربا / shorvaa

شیو : شوهر / shiv

شمه : شما / shama

شه پره : خفاش / shapara

شه مونده : شب مانده / shamonda

ص

صابین : صابون / saabin

غ

غرنه : غوزه کلم / ghorna

غلیف : نوعی دیگ / نوعی نان که در این دیگ پخته می­شود ghalyaf

غوچ : قوچ / ghooch

ف

فار : خواهر / faar

فاردو : خوردن / faardo

فروی : فرخی / farvi

فسفسو : نازنازی / fesfesoo

فرفرو : فرفره / ferferoo

فیسوک : افاده ای / fisook

فی : زمین کشاورزی / fi

ق:

ق : ماتحت / کون / ghe

قن : قند / ghan

قضه : مشت / ghaza

قنه : قبضه / ghanna

قنه : ته چیزی / ghena

قنچی : قند شکن / ghanchi

قایم : محکم / ghaayem

قایم : پنهان / ghaayem

قر : فضله انسان اضهال / gherr

قر : قبر / ghar

قرسون : قبرستان / gharesson

قرقه : مستعمل / ghergha

ک

کو : کجا / koo

کی : کیست / چه کسی / ki

کومی : کسی / kpmi

کوچیز : ملاقه / kovchiz

کیج : کفش / kiyaj

کری : نوعی خار / kari

کریه : بسیار شور / kerya

کتیو : کتاب / ketyav

کوه : کباب / kava

کوجه : کجا / kooje

کوز : محل نگهداری بزغاله / kooz

کوور : بز شش ماهه / koovar

کولار : بز یک ساله / kollaar

کتره : بچه سگ / kotra

کیچه : کوچه / kicha

کیه خویه : خواستگاری / kayakhaviya

کیه : انباری / اتاق تاریک / kaya

که : کاه / kah

کهره : میش یک ساله / kahra

کهدین : انبار کاه / kahdin

کسسو : زدن kosso

کلوو : خرمای نارس / خارک / keloo

کلوه : کلوخ خاک / kolvah

کیسگ : جیب / kisg

کوله : کلاه / kola

کله : ناقص / چیز معیوب در انسان / kola

کوکنجیل : نوعی گیاه هرز / kokanjil

کوشه : نوعی گیاه دانه دار روغنی / kovsha

کچیک : گنجشک / kochik

کچیکو : نوعی علف هرز / kochikkoo

کرگ : اجاق آتش هیزمی / kerg

کس : کوچک / kass

کپیک : ماسوره / kappik

کوشک : انتهای متصل به درخت نخل برگه خرما / kaveshk

کلندوون : شاه دانه / kalandoon

کلوزه : غوزه پنبه / kolooza

کنج : انتها / konj

کشون : دشت / keshoon

گ

گری : گریه / geri

گییو : رسیدن / gayyo

گوال : بار الاغ / gavaal

گنم : گندم / gonnam

گن : بوی بد / genn

گنی- گنهایه : نوعی فحش / genni - gennahaaya

گه : گاو / ga

گووه : گه / فضله انسان / goovah

گایم : بادام / gayem

گا : باد / gaa

گیوز : گردو / giyooz

گیس : بیست / gis

گورما : گرما / gormaa

گنده : جندق / genda

گوج : گوش / gooj

گیج : پنبه / gij

گشی : گرسنه / geshshi

گلسون : گلستان / golessoon

گچه : بچه / gachcha

گالچون : گهواره / gaalechchoon

گیرا : روشن / giraa

ل

له : لب / la

لرد : محل ظاهر شدن آب قنات / نام محلی در فرخی / lard

لوند : هیز / شهوت ران / lavand

لاجی : نیلی / لاجوردی / laaji

م

مشک : موش / moshk

ما : مادر / maa

می یهرشک : مورچه / miyahreshk

مگشک : نوعی گیاه خودرو / mogeshk

مزنگ : اصطلاحی برای آلت مردانه / mazang

مغس : مگس / maghas

مهیک : ماهی / mahik

مه : ماه / mah

ماسره : ماسوره / masra

میهمون : میهمان / miyahmoon

میج : میش / گوسفند / mij

می یح : میخ / miyah

مجموجو : مارمولک / mojmojoo

مو : من / mo

ماشو : الک / غرال / mashoo

ماکو : نوعی ماسوره / maakkoo

مَردَم : مردم / mardam

مردو : مردن / mardo

میونسرا : حیاط خانه / miyoonseraa

ممیز : آواز دادن / mamiz

مندلی : محمد علی / mandali

مزگه : مسجد / mazga

مووهر : مهر / moovahr

مهته : ماهتاب / mahta

مهتوی : مهتابی / mahtavi

ن

نازوک : گربه / nazook

نوویینگ : نمک / noviyang

نیینگ : مرغ / niyang

نرگه : گاو نر / narga

نوو : نو / noo

نوتر : تازه تر / nootar

نی : نیست / ni

نون : نان / noon

نواج : نماز / noovaaj

نیگووا : نمی خواهم / naygoovaa

نگی : نارس / nagay

نَی : نی / nay

ناخش : مریض / naakhash

هـ

هنی : بنشین / heni

هشتی : جلو در خانه / hashti

هرگوج : خرگوش / hargooj

هشگومبه : شکنبه / hashgomba

هنگ : انغوزه / heng

هوج : خوشه نخل / hooj

هوجکی : خوشه ای / hoojakki

هرما : خرما / hormaa

هجر : انجیر / hejjar


ی

یک : یک yAk

منبع سایت فروی دات آی ار


برچسب‌ها: لغت نامه خور, لغت نامه فرخی, گویش خوری, گویش مردم فرخی
[ دوشنبه یازدهم اردیبهشت ۱۳۹۱ ] [ 11:9 ] [ امرالهی ]
.: Weblog Themes By Pichak :.

درباره وبلاگ

سلام دوستان امرالهی هستم
این وبلاگو واسه معرفی شهرستانم درست کردم
امیدوارم خوشتون بیاد,لطفا با نظراتتون منو یاری کنید

بیابانک, نام متأخر ناحیه ای قدیمی در دشت کویر و نیز دهستانی به همین نام در استان اصفهان .ناحیة بیابانک . ناحیه ای قدیمی (تقریبا برابر با بخش خور و بیابانک امروزی ) در حاشیة جنوبی دشت کویر * که در گذشته بر سر راه اصفهان (نایین ) به خراسان (نیشابور) قرار داشت . در اصل ناحیة بیابانک قسمتی از بیابان بزرگ و قدیمی است که در منابع عربی از آن به نام «مفازه » یاد شده است . بیابانک به عنوان یک اصطلاح جغرافیایی به معنای بیابان کوچک یا نیمة کویر است و این نام در منابع و مآخذ قبل از قرن دهم دیده نشده است (هدین ص 562 حکمت یغمائی ص 96).

"کویر انتهای زمین است. پایان سرزمین حیات است... در کویر بیرون از دیوار خانه پشت حصار ده دیگر هیچ نیست. صحرای بیکرانه‌ی عدم است. خوابگاه مرگ و جولان‌گاه هول. راه تنها به‌سوی آسمان باز است، آسمان، چشمه‌ی مواج و زلال نوازش‌ها امیدها و... انتظار! انتظار!"
دکتر علی شریعتی
امکانات وب